Fiziksel aktivitenin sağlık üzerindeki olumlu etkileri uzun zamandır bilinmektedir. Özellikle kan şekeri seviyelerinin düzenlenmesinde önemli bir rol oynadığı araştırmalarla kanıtlanmıştır. Günümüzde hareketsiz bir yaşam tarzının, kalp hastalığı, kanser ve hatta ölüm riskini artırabileceği konusunda ciddi uyarılar yapılmaktadır. Aynı zamanda, metabolik hastalık riskini artıran ve açlık kan şekeri ile trigliserit seviyelerini yükselten etkileri de vurgulanmaktadır.
Yeni bir araştırma, akşam saatlerinde yapılan fiziksel aktivitenin kan şekerini düşürmedeki etkisini incelemiş ve bu alanda önemli bulgulara ulaşmıştır. Medicine & Science in Sports & Exercise dergisinin Ağustos 2023 sayısında yayımlanan bu çalışma, önceki araştırmalardan farklı olarak, tüm vücut kitle indeksi (VKİ) kategorilerinden insanları içermesiyle önem kazanmaktadır.
Araştırmacılar, kan şekeri veya trigliserit düzeylerini kontrol eden ilaç kullanmayan 18 ila 40 yaş aralığındaki 30 kişiyi çalışmaya dahil etmiştir. Katılımcılara yedi gün boyunca ivmeölçer takılarak aktiviteleri izlenmiştir. Bu süre içinde, katılımcılar önceden belirlenmiş ve benzer özellikteki yemekleri yemiş ve yemek zamanlamalarına katı yönergelerle uyumuşlardır.
Katılımcılar, belirli günlerde akşam yemeklerini takiben dört saat boyunca sürekli oturarak geçirmişlerdir. Bu süreçte, televizyon izlemiş, kitap okumuş ya da teknolojik cihazlarla zaman geçirmişlerdir.
Diğer günlerde ise akşam yemeğinden sonra aktivite müdahalesi yapılmıştır. Dört saatlik süre boyunca katılımcılar, her 30 dakikada bir 3 dakikalık temel direnç egzersizleri yaparak oturma sürelerini bölmüşlerdir. Bu egzersizler, ekipman gerektirmeyen basit hareketlerden oluşmuş ve sandalye çömelmesi, baldır kaldırma ve ayakta bacak kaldırma gibi hareketler içermiştir.
Araştırmanın sonuçları oldukça dikkat çekicidir. Aktivite müdahalesi, katılımcıların VKİ’sinden bağımsız olarak, yemek sonrası kan şekerini %32 oranında düşürmüş ve insülin tepkisini %26 oranında azaltmıştır. Bu bulgular, yemek sonrası yürüyüşün kan şekerini kontrol altında tutmada benzer etkileri olduğunu düşündürmektedir.
Bu çalışmada yer alan katılımcıların diyabet hastası olmasalar da, fiziksel aktivitenin diyabet hastaları için de kan şekerini düşürmede önemli bir rol oynayabileceği ortaya konmuştur. Bu nedenle, sağlık uzmanınızın onayını aldığınız sürece, diyabet hastalığınız varsa fiziksel aktiviteyi yaşam tarzınıza dahil etmenin faydalı olacağı düşünülmektedir. Aynı zamanda, diyabet riski taşımayan kişilerde de aktif kalmak, diyabet geliştirme riskini azaltmaya ve genel sağlığı iyileştirmeye yardımcı olabilir.
Elbette, bu çalışmada yapılanları tam anlamıyla uygulamak zorunda değilsiniz. Ancak televizyon reklamları sırasında veya kitap okuma aralarında birkaç basit egzersiz yapmak, kan şekerinizi kontrol altında tutmanıza yardımcı olacak kolay ve gerçekçi bir adım olabilir. Düzenli fiziksel aktiviteyle sağlıklı bir yaşam tarzı oluşturmak, genel refahınızı artırmanın yanı sıra kan şekeri seviyelerinizi de olumlu yönde etkileyecektir.
