Birine Covid-19 bulaştırmak için virüs yüklü küçük bir damlacık – yaklaşık bir insan kan hücresinin genişliği – yeterlidir. Bu, sağlıklı gönüllülere kasten SARS-CoV-2 virüsü bulaştıran araştırmadan elde edilen bulgulardan sadece biri!
Evet kasten, bilerek, isteyerek virüs bulaştırıldı. Bu çalışmaları tartışmalı olabilir, çünkü insan vücudu üzerindeki etkilerini incelemek için birine kasıtlı olarak bir virüs veya başka bir patojen veriyorsunuz. Güvenlik önlemleri alınmış olsa bile, özellikle yeni bir virüs üzerinde çalışırken her zaman bir risk unsuru vardır.
Ancak bir enfeksiyonun seyrini anlamak için de oldukça değerlidirler.
Baş araştırma yazarı, Imperial College London’da bulaşıcı bir hastalık doktoru ve immünolog olan Dr. Christopher Chiu CNN’ne verdiği açıklamada”Gerçekten, bunu yapabileceğiniz başka bir çalışma türü yok, çünkü normalde, hastalar yalnızca semptomlar geliştirirse dikkatinize gelir ve bu nedenle enfeksiyonun ortaya çıkmadan önceki günleri kaçırırsınız” diyor.
Çalışma Mart 2021’de başladı. 36 gönüllü 18-30 yaşları arasındaydı. Çocuklarda ve yaşlılarda bu test yapılmadı. Yalnızca aşırı kilolu olma, kalp-akciğer, kan, böbrek hastalığı gibi ciddi Covid-19 için herhangi bir risk faktörü yoksa katılmalarına izin verildi. Ayrıca katılmak için kapsamlı bir bilgilendirilmiş onam formu imzaladılar.
Riskleri daha da en aza indirmek için araştırmacılar çalışmayı aşamalar halinde yürüttüler. Enfekte olan ilk 10 gönüllü, ciddi hastalığa ilerleme şanslarını azaltmak için antiviral ilaç remdesivir aldı. Araştırmacılar, herhangi birinin kötüye gitmesi durumunda hazırda monoklonal antikorlara da sahipti. Sonuç olarak, remdesivir gereksiz oldu ve araştırmacıların kimseye antikor vermesi gerekmedi.
Gönüllüler, burunlarına yerleştirilen uzun, ince bir tüp aracılığıyla virüsün orijinal olarak tespit edilen türünü içeren küçük bir damla sıvı aldılar. Günde 24 saat tıbbi olarak izlendiler ve Londra’daki Royal Free Hastanesinde virüsün kaçmasını önlemek için özel hava akışı olan odalarda iki hafta kaldılar.
Yarısı enfekte oldu
Toplam 18 katılımcı enfekte oldu ve bunlardan ikisi hiçbir zaman semptom geliştirmedi. Hastalanan insanlar arasında hastalıkları hafifti. Burun tıkanıklığı, tıkanıklık, hapşırma ve boğaz ağrıları vardı.Covid-19’a yakalanan çalışma katılımcılarının çoğu – %83 – koku alma duyularını en azından bir dereceye kadar kaybetti. Dokuz hiç koku alamıyordu.Bu artık iyi bilinen semptom çoğu insan için iyileşti, ancak çalışma bittikten altı ay sonra, koku alma duyusu normale dönmeyen ancak düzelen bir kişi var.
Bu bir endişe çünkü yakın zamanda yapılan bir başka araştırma , bu koku kaybının beyindeki değişikliklere bağlı olduğunu buldu.
Çalışma gönüllülerinin hiçbiri enfeksiyonlarında akciğer tutulumu geliştirmedi. Chiu, bunun genç ve sağlıklı oldukları ve çok az miktarda virüsle aşılanmış oldukları için olduğunu düşünüyor.Koku kaybının ötesinde, başka hiçbir semptom devam etmedi.
İşte sonuçlar
Bu dikkatlice kontrol edilen koşullar altında, araştırmacılar virüs ve vücutta nasıl hareket ettiği hakkında çok şey öğrenebildiler:
- Yaklaşık 10 mikronluk çok küçük bir virüs miktarı (birinin hapşırdığı veya öksürdüğü tek bir damlacıktaki miktar) birini hasta edebilir.
- Covid-19’un kuluçka süresi çok kısa. Bir kişinin virüs yaymaya başlaması enfeksiyondan yaklaşık iki gün sonra gerçekleşir.
- İnsanlar semptom göstermeden önce yüksek miktarda virüs yayarlar.
- Ortalama olarak, genç, sağlıklı çalışma gönüllüleri 6½ gün boyunca virüs saçar, ancak bazıları 12 gün boyunca virüs saçar.
- Enfekte kişiler, herhangi bir semptom göstermeden yüksek düzeyde virüs yayabilir.
- Virüs bulaştıktan yaklaşık 40 saat sonra boğazın arkasında tespit edilebildi.
- Virüsün burundan alınan örneklerde ortaya çıkması yaklaşık 58 saat sürdü ve sonunda çok daha yüksek seviyelere çıktı.
- Hızlı ev tipi olan testler, bir kişinin ne zaman bulaşıcı olduğunu tespit etmek için gerçekten iyi çalışır. Çalışma, bu tür testlerin, canlı virüsün %70 ila %80’i üretilmeden önce enfeksiyonu teşhis edebildiğini buldu.