Beyinde üretilen oleik asit, hafıza, öğrenme ve ruh hali düzenlemesini sağlayan süreçlerin temel düzenleyicisidir. Zeytinyağında bol miktarda bulunan oleik asit de nörojenezi teşvik eder ve hücre proliferasyonunu artırır.
Birçok insan, Alzheimer hastalığı gibi hafıza bozuklukları ve depresyon gibi duygudurum koşulları da dahil olmak üzere, genellikle ileri bir yaşa ulaşmaya eşlik eden bilişsel ve duygudurum düşüşlerini yaşamaktan korkar.
Ulusal Bilimler Akademisi Bildiriler Kitabı’nda yayınlanan araştırmalar, beyinde üretilen oleik asidin, öğrenme ve hafızayı sağlayan ve uygun ruh hali düzenlemesini destekleyen sürecin önemli bir düzenleyicisi olduğunu ortaya koyuyor. Bulgu, nörolojik bozukluğu olan hastalarda bilişsel ve duygudurum düşüşüne karşı koymak için potansiyel yeni tedavi stratejileri keşfetmenin yolunu açmıştır.
Yıllar önce, bilim adamları yetişkin memeli beyninin onaramayacağını ve yenileyemediğini düşünüyorlardı. Ancak araştırmalar, bazı beyin bölgelerinin, nörogenez adı verilen bir süreç olan yeni nöronlar üretme kapasitesine sahip olduğunu göstermiştir.
Yetişkin memeli beyninin hipokampus bölgesi, yeni nöronlar oluşturmak, kendini onarmak ve yenilemek için süregelen bir kapasiteye sahiptir, yetişkin yaşamı boyunca öğrenme, hafıza ve ruh hali düzenlemesine olanak tanır.
Nörogenez keşfedildiğinden beri, ‘gençliğin pınarı‘ olarak tasavvur edildi. Ancak, artan yaşla birlikte, belirli hastalıklarda veya belirli ilaçlara maruz kaldıktan sonra, nörojenez azalır ve bu, bilişsel gerileme ve depresyon ile ilişkilendirilmiştir.
Bu çalışmada ekip, gençlik pınarından yararlanmanın, nörogenez sürecini yeniden canlandırmak ve gerilemeyi önlemek veya eski haline getirmek için bir yol aradı.
Nörogenezin, yeni nöronların doğuşunda önemli bir oyuncu olan TLX adı verilen nöral kök hücrelerde bulunan bir protein olan bir ‘ana düzenleyici’ olduğunu biliyorduk. Ancak TLX’i bunu yapmaya neyin teşvik ettiğini bilmiyorduk. Hiç kimse TLX’in nasıl etkinleştirileceğini bilmiyordu.
Integrative’in yüksek lisans programında yer alan ilk yazar Dr. Prasanna Kandel, “Oleik asit adı verilen yaygın bir yağ asidinin TLX’e bağlandığını ve bunun hem genç hem de yaşlı farelerin hipokampüsünde hücre çoğalmasını ve nörojenezi arttırdığını keşfettik” dedi.
Araştırmacılar, oleik asit aynı zamanda zeytinyağındaki ana bileşen olsa da, bunun etkili bir oleik asit kaynağı olmayacağını çünkü muhtemelen beyne ulaşamayacağını açıkladı. Yani oleik asit, dışardan değil beynin kendi hücreleri tarafından üretilmelidir.
