Göbek Yağları Kolon Kanseri Riskini Artırıyor!
Merkezî obezite, yani vücudun bel çevresinde biriken yağlanma, kolon kanseri riskini genel kilo fazlalığından çok daha fazla artırıyor. Yeni bir araştırma, bel-kalça oranı (WHR) gibi merkezî obezite ölçümlerinin kolon kanseri riskini tahmin etmede vücut kitle indeksinden (BMI) daha etkili olduğunu ortaya koydu.
Makalenin Önemli Bulgularının Özeti
- Bel-Kalça Oranı (WHR): Kolon kanseri riskini genel kiloya göre daha iyi tahmin ediyor.
- Genel Kilo (BMI): Kanser riskine etkisi bel çevresi gibi merkezî obezite ölçümleri kadar güçlü değil.
- Kadınlar ve Erkekler: WHR her iki cinsiyet için de güçlü bir risk faktörü iken, BMI kadınlarda anlamlı bir ilişki göstermedi.
- Kolon ve Rektum Kanseri: WHR, hem kolon hem de rektum kanseri için BMI’den daha güçlü bir ilişki sergiliyor.
- Klinik Öneri: WHR gibi merkezî obezite ölçümleri, obeziteyle ilişkili kanser risklerini değerlendirmede rutin olarak kullanılmalı.
Arka Plan Bilgisi
Kolon kanseri, dünya genelinde en sık görülen üçüncü kanser türü. Genel obezite (BMI ile ölçülür) kolon kanseri için bir risk faktörü olarak bilinse de, bu araştırma merkezî obezitenin (bel çevresindeki yağlanma) daha güçlü bir risk faktörü olduğunu vurguluyor. BMI genel olarak vücut ağırlığını ölçerken, WHR ve bel çevresi vücut yağlarının nerede toplandığını gösterir. Özellikle bel çevresindeki yağlanma, iltihaplanma ve hormon dengesizlikleri gibi kanseri tetikleyebilecek durumlarla ilişkilidir.
Ana Bulgular
- WHR ve Kolon Kanseri Riski: Araştırmaya göre WHR’deki her standart sapmalık artış, kolon kanseri riskini %18 artırıyor. BMI’de bu artış sadece %10.
- WHR’nin Gücü: WHR, BMI’den bağımsız olarak kolon ve rektum kanseri riskini artırıyor. Kadınlarda BMI ile risk arasında anlamlı bir ilişki bulunmazken, WHR güçlü bir ilişki gösteriyor.
- Erkekler ve Kadınlar: WHR, her iki cinsiyette de kanser riskini öngörmede etkili.
- Önemli Bir Fark: BMI ve bel çevresi birlikte değerlendirildiğinde, bel çevresinin etkisi belirgin şekilde daha güçlü.
Öneriler ve Sağlık İpuçları
Araştırmanın bulgularına dayanarak, kolon kanseri riskinizi azaltmak için şu adımları atabilirsiniz:
- Bel-Kalça Oranınızı Takip Edin: Bel çevrenizi düzenli ölçün. Kadınlar için 80 cm, erkekler için 94 cm üzerindeki değerler risk göstergesi olabilir.
- Düzenli Egzersiz Yapın: Özellikle bel çevresindeki yağları azaltan yürüyüş, yüzme ve direnç egzersizleri faydalı olabilir.
- Sağlıklı Beslenme: Şekerli ve işlenmiş gıdaları azaltın, lif açısından zengin sebze ve meyveleri artırın.
- Sigara ve Alkolü Azaltın: Bu iki alışkanlık kanser riskini artırabilir.
- Düzenli Sağlık Kontrolleri: Özellikle 40 yaş üstündeyseniz kolon kanseri taramalarını ihmal etmeyin.
Bel-Kalça Oranı (WHR – Waist-to-Hip Ratio) Nedir ve Nasıl Hesaplanır?
Bel-kalça oranı, vücudun yağ dağılımını ölçmek için kullanılan bir yöntemdir. Bu oran, bireyin sağlık durumu hakkında bilgi verir ve özellikle kalp hastalığı, diyabet gibi risklerin değerlendirilmesinde kullanılır.
Hesaplama Yöntemi
WHR, bel çevresinin (en ince yerden ölçülen) kalça çevresine (en geniş yerden ölçülen) bölünmesiyle hesaplanır:
WHR = Bel Çevresi (cm) / Kalça Çevresi (cm)
Adım Adım WHR Hesaplama
- Bel Çevresi Ölçümü:
- Bel çevresini mezura ile göbek deliğinin biraz üstünden (en ince noktadan) ölçün.
- Mezurayı çok sıkmadan ve nefes vermeden ölçüm yapın.
- Kalça Çevresi Ölçümü:
- Kalça çevresini mezura ile kalçanın en geniş noktasından ölçün.
- Oranı Hesaplama:
- Bel çevresini kalça çevresine bölün.
Örnek Hesaplama
- Bel Çevresi: 80 cm
- Kalça Çevresi: 100 cm
WHR = 80 / 100 = 0,8
WHR Değerlendirme Tablosu
WHR sonuçları genelde şu şekilde değerlendirilir:
- Kadınlar İçin:
- < 0,8: Düşük risk
- 0,8 – 0,85: Orta risk
- > 0,85: Yüksek risk
- Erkekler İçin:
- < 0,9: Düşük risk
- 0,9 – 1,0: Orta risk
- > 1,0: Yüksek risk
WHR’nin Sağlık Açısından Önemi
WHR, özellikle karın bölgesinde yağlanma olup olmadığını anlamak için önemlidir. Karın bölgesi yağlanması, iç organları etkileyen visceral yağlanma ile bağlantılıdır ve bu da şu hastalıklara yol açabilir:
- Kalp ve damar hastalıkları
- Tip 2 diyabet
- Metabolik sendrom
Sonuçların Önemi
Bu araştırma, genel kilo yerine bel çevresinin kolon kanseri riskinin daha iyi bir göstergesi olduğunu net bir şekilde ortaya koyuyor. Doktorların WHR gibi ölçümleri rutin kontrollerine eklemesi, obeziteye bağlı sağlık sorunlarının daha etkin yönetilmesine katkı sağlayabilir. Bel çevresine dikkat ederek basit yaşam tarzı değişiklikleriyle kolon kanseri riskinizi azaltabilirsiniz.
Henüz yorum yapılmadı.