Yeni bir araştırma, açlık ve zevk odaklı yeme davranışlarını düzenleyen beyin devrelerini ortaya çıkardı. Bu buluş, obezite ile mücadelede yeni stratejiler geliştirilmesine olanak tanıyabilir.
Açlık mı, Zevk mi? Beynimizdeki Yeme Dürtülerini Kontrol Eden Devreler
İnsanlar, ya aç oldukları için ya da zevk aldıkları için yemek yerler. Açlıkla ilgili yeme davranışı hayatta kalmak için gereklidir, ancak zevk için yemek yemek, obezite ve buna bağlı metabolik bozuklukların başlangıcını hızlandırabilir. Baylor Tıp Fakültesi’nden Taylor Barnes’ın yaptığı yeni bir araştırma, fare beynindeki açlık odaklı yemeği teşvik eden ve zevk odaklı yemeyi bastıran sinir devrelerini ortaya koyuyor. Bu bulgular, obezite ile mücadelede yeni stratejiler geliştirilmesine kapı aralıyor.
Beyindeki Dengeleyici Nöronlar
Baylor Tıp Fakültesi’nde pediatri ve beslenme profesörü Dr. Yong Xu, “İdeal beslenme alışkanlıkları, açlık ve zevk için yemeği dengeleyerek, zevk için yemeyi en aza indirir” diyor. Dr. Xu ve ekibi, beynin Broca’nın diyagonal bandı (DBB) bölgesindeki Penk nöronlarının bu dengeyi sağladığını keşfetti. Bu nöronlar, açlık odaklı yemeyi artırırken, zevk odaklı yemeyi azaltıyor.
Yeni Bir Keşif: Zıt Etkiler
Önceki araştırmalar, Penk nöronlarının beslenme ve vücut ağırlığı dengesinde rol oynadığını vurgulamıştı. Ancak, bu nöronların açlık ve zevk odaklı yeme davranışlarını nasıl düzenlediği tam olarak anlaşılmamıştı. Dr. Xu, bu nöronların zıt etkiler yarattığını, yani açlık odaklı yemeyi artırırken, zevk için yemeyi azalttığını belirtiyor.
Farklı Beyin Bölgelerine Farklı Projeksiyonlar
Araştırmacılar, DBB-Penk nöronlarının farklı beyin bölgelerine projekte olduğunu keşfetti. Açlık odaklı yemeyi düzenleyen nöronlar, hipotalamusun paraventriküler çekirdeğine projekte olurken, zevk odaklı yemeyi kontrol eden nöronlar, lateral hipotalamusa projekte oluyor. Bu projeksiyonlar, yüksek yağlı ve şekerli yiyecekleri tespit ettiğinde zevk için yemeyi durdurmaya yönelik sinyaller gönderiyor.
Obeziteye Giden Yol: DBB-Penk Nöronlarının Kaybı
DBB-Penk nöronlarının tamamı ortadan kaldırıldığında, fareler yüksek yağlı ve şekerli diyetleri tercih ediyor ve bu da obezite ve metabolik bozuklukların hızla gelişmesine yol açıyor. Dr. Xu, “Bulgularımız, obezitenin gelişiminin bu beyin devrelerinin işlevindeki bozulmalarla ilişkili olduğunu gösteriyor” diyor. Gelecekte, bu devrelerdeki moleküler belirteçlerin insan hastalıklarının tedavisinde hedef alınabilecek potansiyel alanlar olarak araştırılması planlanıyor.
Öne Çıkan Önemli Bulgular
- Beyindeki DBB-Penk nöronları, açlık ve zevk odaklı yeme davranışlarını dengelemekte kilit rol oynar.
- Zevk için yemek yeme davranışı, bu nöronların işlev bozukluğuyla ilişkili olarak obeziteye yol açabilir.
- Obezite tedavisi için bu beyin devrelerindeki moleküler belirteçler, gelecekteki tedavi stratejileri için hedef alınabilir.
Pratikte Ne Yapmalıyız?
Bu araştırma, yeme alışkanlıklarımızın arkasındaki beyin mekanizmalarını anlamamıza yardımcı olabilir. Obezite ile mücadelede, sadece ne yediğimiz değil, aynı zamanda neden yediğimiz de önemlidir. Bu tür çalışmalar, gelecekte daha bilinçli yeme alışkanlıkları geliştirmemize ve obeziteyi önlememize yardımcı olabilir.
KAYNAK: