Aşırı tuzlu yiyecek isteği, Addison hastalığı gibi nadir ve ölümcül bir duruma işaret edebilir. Erken teşhis ve tedavi hayati önem taşır.
15 yaşındaki bir kız, açıklanamayan semptomlar nedeniyle hastaneye kaldırıldı. Baş dönmesi, yorgunluk, susuzluk ve tuzlu yiyecek isteği gibi belirtiler yaşıyordu. Doktoru, kızın aşırı bronz teni ve dilinin altındaki koyu lekeleri fark edince adrenal bezlerinin çalışmadığı ortaya çıktı. Bu durum, ölümcül olabilecek bir sağlık kriziydi.
Kız, adrenal bezlerinin yeterli hormon üretememesi durumuyla karakterize edilen Addison hastalığı teşhisi aldı. Bu hastalık, vücuttaki önemli mineralleri ve hormonları düzenleyen hormonların üretimini etkiler. Belirtileri arasında mide bulantısı, karın ağrısı, kilo kaybı, tuz isteği ve ciltte koyu lekeler bulunur. Tedavi edilmezse ölümcül olabilir, ancak hormon replasman tedavisi ile yönetilebilir.
Addison Hastalığının Belirtileri ve Etkileri
Addison hastalığı, vücuttaki sodyum ve potasyum seviyelerini düzenleyen hormonlarda düşüşe neden olur. Bu durum, aşırı tuzlu yiyecek isteği ile sonuçlanır. 15 yaşındaki hastanın, aşırı tuzlu yiyecek tüketmesine rağmen sodyum seviyesi normalin altında, 130 mmol/L idi. Normal sodyum seviyeleri 136-145 mmol/L aralığında olmalıdır.
Addison hastalığı olan kişilerin yaklaşık %80’i tuz isteği yaşar, çünkü hastalık fazla miktarda sodyum kaybına yol açar. Kızın potasyum seviyesi ise 5 mmol/L ile yüksek seviyelerdeydi. Kanda aşırı potasyum, kalp ritminde bozukluklara ve hayati tehlike oluşturabilecek düzensiz kalp ritimlerine neden olabilir.
Addison Hastalığının Tanısı ve Tedavisi
Kızın doktoru, sonbahar olmasına rağmen bronz tenini fark etti ve dilinin altındaki koyu lekeleri gözlemledi. Bu bulgular, Addison hastalığının belirgin işaretlerindendir. Hastalar ayrıca iştahsızlık, düşük kan basıncı, ayakta dururken baş dönmesi, açıklanamayan kilo kaybı, kas ağrıları ve mide bulantısı yaşayabilirler.
Adrenal bezler, böbreklerin üzerinde yer alır ve farklı katmanları çeşitli hormonlar üretir. Addison hastalığında bu bezler düzgün çalışmaz. Üst katmanlar, sodyumun tutulmasını ve potasyumun idrar yoluyla atılmasını sağlayan aldosteron hormonunu üretir. İkinci katman ise stres hormonu olarak bilinen kortizolü üretir. Kortizol, kan şekeri ve kan basıncını düzenler, stresle başa çıkmaya yardımcı olur. Üçüncü katman, cinsiyet hormonlarının öncüleri olan DHEA ve androjenik steroidler üretir.
Öne Çıkan Bulgular
- Addison hastalığı nadir görülür ve tedavi edilmezse ölümcül olabilir.
- Adrenal bezlerin yetersiz hormon üretimi, sodyum ve potasyum dengesini bozar.
- Belirtileri arasında aşırı tuz isteği, bronz ten, baş dönmesi ve kilo kaybı bulunur.
- Hastalık hormon replasman tedavisi ile yönetilebilir.