Yeni Zayıflama ilaçları hayal kırıklığı mı?

Uzun dönem çalışmalara göre, popüler zayıflama ilacı Ozempic’in yağ kaybı üzerindeki etkisi, beklentilerin altında kalıyor. Kilo kaybı sınırlı olabilir.

Semaglutid ve liraglutid, GLP-1 reseptör agonistleri (glukagon benzeri peptid-1 reseptör agonistleri) grubuna ait ilaçlardır. Bu ilaçlar, vücuttaki GLP-1 hormonuna benzer bir etki gösterir. GLP-1, yemeklerden sonra pankreasın insülin salınımını artıran bir hormondur ve kan şekeri kontrolüne yardımcı olur. Ayrıca mide boşalmasını yavaşlatarak iştahı baskılar ve kilo kaybına katkıda bulunabilir.

Semaglutid ve liraglutid, FDA tarafından birkaç farklı hastalık için onaylanmıştır:

1. Semaglutid:
   • Tip 2 Diyabet: Semaglutid ilk olarak 2017’de FDA tarafından tip 2 diyabet tedavisinde onaylandı. Hem enjeksiyon (Ozempic) hem de oral formda (Rybelsus) kullanımı mevcuttur.
   • Obezite ve Kilo Yönetimi: 2021 yılında semaglutid (Wegovy) kilo vermek ve kilo yönetimini desteklemek için obez veya fazla kilolu yetişkinlerde onay aldı. Ayrıca 2023’te yapılan çalışmalar, bu ilacın kardiyovasküler olayların (kalp krizi, felç, kardiyovasküler ölüm) riskini de azaltabileceğini gösterdi.
   • Kardiyovasküler Risk Azaltma: 2024’te, kalp hastalığı olan obez veya fazla kilolu kişilerde majör kardiyovasküler olayları önlemek amacıyla FDA onayı aldı.
2. Liraglutid:
   • Tip 2 Diyabet: Liraglutid (Victoza) 2010 yılında tip 2 diyabet tedavisinde kullanıma onaylandı.
   • Obezite Yönetimi: Liraglutid (Saxenda) ayrıca obez veya fazla kilolu yetişkinlerde uzun süreli kilo yönetimi için de kullanıma sunulmuştur.
   • Kardiyovasküler Risk Azaltma: Liraglutid, kardiyovasküler risk taşıyan tip 2 diyabet hastalarında kalp krizi, felç gibi majör kardiyovasküler olayları azaltmak için de onaylıdır.

Ozempic ve Wegovy Üzerine Yeni Bulgular

Son yapılan bir araştırma, Ozempic ve Wegovy gibi obezite ilaçlarının uzun vadede beklenenden daha az yağ kaybına neden olduğunu ortaya koydu. Cleveland Clinic’ten uzmanlar, 4.000 obez kişinin tıbbi kayıtlarını inceledi ve semaglutid ve liraglutid içeren ilaçların etkilerini karşılaştırdı. Bulgular, bu popüler ilaçların kilo kaybı vaatlerini tam olarak karşılamadığını gösteriyor.

Araştırma Sonuçları

Araştırmaya göre, semaglutid (Ozempic, Wegovy) kullananlar bir yıl içinde ortalama %5.1 oranında kilo kaybederken, liraglutid (Saxenda, Victoza) kullananlar sadece %2.2 kaybetti. Bu sonuçlar, semaglutidin liraglutidden daha etkili olduğunu gösterse de, milyonlarca kullanıcının beklediği dramatik sonuçları sağlamadığı belirtiliyor. Örneğin, 300 pound (yaklaşık 136 kg) ağırlığında bir Ozempic kullanıcısı, yalnızca 15 pound (yaklaşık 7 kg) kaybedebilir, bu da kişinin hala fazla kilolu olacağı anlamına gelir.

Obezite ve Tip 2 Diyabet Hastalarında Farklılıklar

İlaçlar, obezite ve tip 2 diyabet tedavisinde farklı etkilere sahip olabilir. Obezite tedavisi için daha yüksek dozlarla başlayan hastalar, diyabet hastalarına kıyasla daha fazla kilo kaybı yaşadılar. Obezite için semaglutid kullananlar, bir yıl sonunda vücut ağırlıklarının %12.9’unu kaybederken, tip 2 diyabet tedavisinde bu oran %5.9’da kaldı. Liraglutid kullananlarda ise obezite için %5.6, diyabet için %3.1 kilo kaybı kaydedildi.

İlaç Kullanımını Bırakmak Neden Yaygın?

Araştırma, kilo kaybı potansiyeline rağmen, hastaların önemli bir kısmının bu ilaçları düzenli olarak kullanmayı bırakma eğiliminde olduğunu gösteriyor. Bunun arkasındaki nedenler arasında ilaçların maliyeti, yan etkiler ve kilo kaybının beklenen düzeyde olmaması yer alıyor.

YAN ETKİLERİ NELER?

Gastrointestinal sorunlar: Bulantı, kusma, ishal, kabızlık ve karın ağrısı en sık bildirilen yan etkilerdir. Bu semptomlar genellikle vücut ilaca uyum sağladıkça zamanla düzelir.

Pankreatit: Pankreas iltihabı (pankreatit) için potansiyel bir risk vardır. Belirtiler arasında sırta yayılabilen şiddetli karın ağrısı, bulantı ve kusma yer alır. Bu belirtiler ortaya çıkarsa, derhal tıbbi yardım alınmalıdır.

Safra kesesi problemleri: GLP-1 agonistleri safra kesesi taşı riskini veya kolesistit gibi safra kesesiyle ilgili diğer sorunları artırabilir.

Düşük kan şekeri (hipoglisemi): Diyabeti olmayanlarda nadir görülmekle birlikte, GLP-1 agonistleri, özellikle diğer glikoz düşürücü ilaçlarla birlikte kullanıldığında hipoglisemiye neden olabilir.

Böbrek sorunları: Nadir durumlarda, bu ilaçlar özellikle önceden böbrek rahatsızlığı olan kişilerde böbrek sorunlarına neden olabilir veya kötüleştirebilir.

Tiroid tümörleri: Hayvanlar üzerinde yapılan çalışmalar tiroid C-hücresi tümörü riskinde artış olduğunu göstermiştir, ancak bu risk insanlarda doğrulanmamıştır. Bununla birlikte, tiroid kanseri öyküsü olan bireyler bu ilaçları dikkatli kullanmalıdır.

Alerjik reaksiyonlar: Döküntü, kaşıntı veya şişme (özellikle yüz, dil ve boğazda) nadir görülen ancak tıbbi müdahale gerektirebilecek ciddi alerjik reaksiyonlardır.

Yorgunluk ve baş dönmesi: Bazı kişiler ilaca başladıklarında yorgunluk veya baş dönmesi hissederler.

Beklentilerin Yönetimi

Cleveland Clinic’teki doktorlar, bu gerçek dünyadaki verilerin, kullanıcıların kilo kaybı beklentilerini yönetmelerine yardımcı olabileceğini belirtiyor. Araştırmaya göre, semaglutid kullananların %61’i, bir yıl sonunda vücut ağırlıklarının en az %10’unu kaybederken, bu oran klinik denemelerde %69 olarak gözlenmişti.

Kilo Kaybı İlaçlarının Sınırlamaları

Obezite uzmanları, bu ilaçların mucizevi bir çözüm olmadığını, belirli riskler ve faydalarla birlikte geldiğini vurguluyor. Dr. Shauna Levy, bu ilaçların tek başına büyük kilo kayıplarına yol açmadığını, ancak önemli bir kilo kaybı ihtiyacı olanlar için bir yardımcı olabileceğini belirtiyor.

Obezite Tedavisinde GLP-1 İlaçlarının Geleceği

Bu araştırma, popüler zayıflama ilaçları hakkında önemli gerçekleri ortaya koyarak, kullanıcıların ve sağlık profesyonellerinin daha gerçekçi beklentiler geliştirmesini sağlıyor. Semaglutid ve liraglutid gibi ilaçlar, kilo kaybı sağlamakla birlikte, uzun süreli kullanımda sınırlı etkiler gösterebilir.

Öne Çıkan Önemli Bulgular:

• Semaglutid, bir yıl sonunda ortalama %5.1 kilo kaybı sağlıyor.
• Liraglutid kullanıcıları %2.2 kilo kaybı elde ediyor.
• Obezite için daha yüksek dozlarda kullanılan semaglutid, tip 2 diyabet tedavisinden daha fazla kilo kaybı sağlıyor.
• Uzun vadeli kilo kaybı hedefleri konusunda dikkatli olunmalı.

Pratikte Ne Anlama Geliyor?

Bu araştırma, semaglutid ve liraglutid gibi popüler ilaçların kilo kaybı etkilerini anlamak açısından büyük önem taşıyor. Kullanıcılar, bu ilaçların etkilerini abartmamaları ve uzun vadeli bir çözüm beklememeleri gerektiğini fark etmeli. İlaçların faydaları olsa da, sağlıklı yaşam tarzı değişiklikleri ile desteklenmesi büyük önem taşıyor.

https://jamanetwork.com/journals/jamanetworkopen/fullarticle/2823644