Yüksek Lipoprotein(a) Seviyeleri ve Küresel Kardiyovasküler Risk

Meta Açıklaması:

Dünya nüfusunun %20’si, yüksek lipoprotein(a) seviyeleri nedeniyle kalp krizi, felç ve aort kapak darlığı gibi kardiyovasküler hastalıklara genetik yatkınlık taşıyor.

Yüksek Lipoprotein(a) Seviyeleri: Küresel Bir Tehdit

Son yapılan bir inceleme, dünya genelinde her beş kişiden birinin kalp krizi, felç veya aort kapak darlığı gibi kardiyovasküler hastalıklara yakalanma riskini artıran genetik bir faktör taşıdığını ortaya koydu. Bu riskin temel nedeni, lipoprotein(a) adı verilen bir yağ parçacığının kandaki seviyelerinin artmasıdır. Lipoprotein(a), kardiyovasküler hastalıkların en yaygın genetik sebebi olarak öne çıkıyor.

Lipoprotein(a) ve Kardiyovasküler Hastalıklar

Kopenhag Üniversitesi’nden Klinik Profesör Børge Nordestgaard, lipoprotein(a)’nın kardiyovasküler hastalıklara neden olduğunu, tıpkı sigaranın akciğer kanserine neden olduğu gibi, açıkça belirtiyor. Ancak, çoğu insan bu lipid parçacığının yüksek seviyelerine sahip olduğunu bilmeden yaşıyor. Nordestgaard, bu sorunun farkında olmayan kişilerin, yeni ilaçların geliştirilmesiyle bu durumdan faydalanabileceğini belirtiyor.

Test ve Tedavi

Lipoprotein(a) seviyelerini ölçmek için kullanılan teknoloji halihazırda mevcut ve kullanımı oldukça kolay. Kopenhag Üniversitesi Hastanesi’nde görevli profesör, dünya genelinde bu testlerin yaygınlaştırılması gerektiğini savunuyor. Yüksek seviyelere sahip kişilerin tespit edilip, yeni ilaçlar kullanıma sunulana kadar sağlıklı yaşam tarzı değişiklikleri yapmaları gerektiğini vurguluyor. Bu değişiklikler arasında egzersiz yapmak, sağlıklı beslenmek, sigaradan kaçınmak ve kolesterol seviyelerini kontrol etmek yer alıyor.

İlaç Geliştirme ve Gelecek Umutları

Hali hazırda beş farklı ilaç, lipoprotein(a) seviyelerini %65 ile %98 oranında düşürebilme potansiyeline sahip. Üçü faz 3 klinik denemelerde olan bu ilaçlar, gen susturma tedavisi olarak bilinen bir yöntem kullanıyor. Bu ilaçlar karaciğer hücreleri tarafından emilerek lipoprotein(a) üretimini engelliyor ve kan dolaşımındaki lipid parçacıklarının seviyesini önemli ölçüde azaltıyor.

İlk sonuçlar, lipoprotein(a) seviyelerinin azaltılmasının kardiyovasküler hastalıkları ne ölçüde azalttığını 2026 yılında ortaya koyacak.

Öne Çıkan Önemli Bulgular:

• Dünya nüfusunun %20’si yüksek lipoprotein(a) seviyeleri nedeniyle genetik kardiyovasküler risk taşıyor.
• Lipoprotein(a), kalp hastalıklarına yol açan en yaygın genetik faktörlerden biri.
• Yeni ilaçlar, lipoprotein(a) seviyelerini %98’e kadar düşürebiliyor ve faz 3 klinik denemelerde.
• Sağlıklı yaşam tarzı değişiklikleri, bu genetik riskin olumsuz etkilerini hafifletebilir.

https://www.thelancet.com/journals/lancet/article/PIIS0140-6736(24)01308-4/abstract