Kulak memesi çizgisi veya Frank işareti; Kulak memenizin genellikle küpelerin takıldığı kısmında belirgin bir kıvrım varsa, bu çizgi genellikle 45°’lik bir açıdadır ve çapraz olarak geriye doğru uzanır. Bazı çalışmalar bunun kalp krizine neden olabilen koroner arter hastalığı için daha büyük bir risk olduğunu göstermektedir.
Kulak memesi çizgisi, adını Dr. Sander T. Frank’tan alan Frank işareti olarak da adlandırılır. Dr. Frank bu çizgiyi 1970 yılında ilk olarak göğüs ağrısı (anjina) ve kanıtlanmış koroner arter tıkanıklığı olan 60 yaşın altındaki 20 hastada gözlemlemiştir.
Dr. Frank, 1973 yılında New England Journal of Medicine’da yayınlanan mektubunda kulak memesi kıvrımı ile kalp hastalığı arasındaki olası ilişkiyi ilk kez tanımlamıştır. Frank’in işareti ortaya çıktığında, kalp hastalığı ile güçlü bir ilişki vardır. Bir çalışma, kulak memesi kırışıklığınız varsa, kalp hastalığınız olma ihtimalinin %78 olduğunu buldu.
Kulak memesi çizgisi kalp hastalığı riskini artırır mı?
Kardiyolojinin önemli bir dergisi olan Circulation’da 2013 yılında yayınlanan bir çalışma, ilk kez kişinin yaşına göre daha yaşlı görünmesinin kötü kardiyovasküler sağlığın bir belirteci olabileceğini buldu. Özellikle, kulak memesi kırışıklığı, erkek tipi kellik ve gözlerde kolesterol birikimi (ksantelazma) gibi görünür işaretler, tek başına veya kombinasyon halinde, iskemik kalp hastalığı ve kalp krizi riskinin hem kadınlarda hem de erkeklerde artmasıyla ilişkilidir.
Kulak memesi kırışıklığı ile kalp hastalıkları ilişkisini açıklayan kesin mekanizma hala daha fazla araştırmaya ihtiyaç duysa da, 2016 yılında yapılan bir çalışma kulakk memesi çizgisinin kalp hastalıklarını tanımlamak için basit ve uygulanabilir bir yol olduğunu belirtmiştir.
Çalışma, kulak memesi çizgisinin bağımsız olarak koroner arter hastalığı riski ile ilişkili olduğunu öne sürmektedir. Ayrıca yaş, cinsiyet ve sigara içme durumu ile de pozitif bir ilişki olduğunu öne sürmüştür.
2017 yılında yapılan bir çalışma ise Frank belirtisinin iskemik serebrovasküler olayları öngörebildiğini ve kalp hastalıkları risk faktörlerine sahip hastalarda Frank belirtisinin daha yüksek sıklıkta görüldünü buldu. İsrail merkezli araştırmacılar, felç geçirerek hastaneye kaldırılan 241 hastayı inceledi ve yüzde 79’unda Frank’in işareti olduğunu buldu. Ek olarak, en yaygın inme türü olan akut iskemik inme (bir tıkanıklığın beyne giden kan akışını kestiği durum) geçiren hastalardan 66’sı daha önce kalp krizi geçirmişti. Bu grupta, 10 kişiden neredeyse 9’unda Frank’in işareti vardı.
Araştırmada ayrıca Frank belirtisi ve klasik kardiyovasküler risk faktörleri olan yaş, cinsiyet, tip 2 diyabet ve yüksek kan basıncı (hipertansiyon) olan kişilerde riskin daha yüksek olduğu belirtildi.
Benzer şekilde, kalp krizi ve Frank belirtisi ile ölüm riskini inceleyen 2021 yılında yapılan bir başka çalışma; kulak memesi çizgisinin 1 yıllık kalp krizi sağkalımı ile bağımsız olarak ilişkili olduğunu bulmuştur. Buna ek olarak, kulak memesi çizgisi olanlarda kalp krizi sonrası ölüm riski hafif ila orta derecede artmıştır.
Çizginin derinliği ile şiddeti arasındaki ilişki nasıl?
Yukarıdaki şekilde grade yani ilişkinin derecesi şı şekilde açıklanır:
- Derece 1 – kırışıklık
- Derece 2a – yüzeysel kırışıklık (sulkus tabanı görünür)
- Derece 2b – kulak memesi boyunca %50’den fazla kırışıklık
- Derece 3 – tüm kulak memesi boyunca derin yarık (sulkus tabanı görünmez)
Bunlar şiddet nasıl etkiler:
- Tek kulakta belirginleşmemiş çizgi – en az şiddetli
- Tek kulakta çizgi: Orta şiddet
- İki kulakta tam çizgi: En şiddetli
Kulak memesi çizgisi neden oluşuyor?
Kulak memesi çizgisinin altında yatan mekanizma net değildir. Bununla birlikte, çok sayıda çalışma bunun altında yatan potansiyel mekanizmayı ve kalp hastalıkları ile bağlantısını değerlendirmiştir.
Uç arterler kalbi ve kulakları besler. Bu, kan akışını kaybettiklerinde başka hiçbir arterin devreye giremeyeceği ve dokuya zarar vereceği anlamına gelir.
Bir teori, kulak memesi çizgisinin, kalp hastalıklarında kan damarlarına zarar veren aynı süreç olan elastin ve elastik liflerin kaybı ile ilişkili olduğunu öne sürmektedir.
Ayrıca farklı etnik popülasyonlarda kalp krizi ve kulak memesi çizgisi arasında bir bağlantı vardır ve bu da ortak bir genetik faktörün söz konusu olabileceği fikrini desteklemektedir.
2021 yılında yapılan bir çalışmada, kulak memesi çizgisi ve kalp hastalığı olan kişilerin bir kontrol grubuna kıyasla bir tür protein olan adropin ve irisin seviyelerinin düşük olduğu bulunmuştur. Bu eksiklik Kulak memesi çizgisi ve aterosklerozun altında yatan mekanizma olabilir.
2021 yılında yapılan bir başka çalışmada, kulak memesi çizgisi olan kişilerde yaşı baskılayan Klotho hormonunun serum seviyelerinin düşük olduğu bulunmuştur. Klotho, erken yaşlanma ve endotel disfonksiyonu ile ilişkili bir hormondur. Ayrıca ateroskleroz ile de ilişkili olabilir.
Bu mekanizmalar kulak memesi çizgisi olan kişilerin neden kalp hastalıklarına yatkın olduğunu açıklayabilir.