Bu Bardaklardan Kahve İçmek Tehlikeli Olabilir: Sağlık Uyarısı ve Alternatifler

Kahve Bardakları ve Kimyasal Riskler

Günümüzde bazı plastik bardaklar, içecek çok sıcak olduğunda Bisfenol A (BPA), ftalatlar ya da diğer plastik katkı maddeleri salabiliyor. Bu bileşikler, endokrin sistemi etkileyebilir. Ayrıca kaplamalı bazı kağıt bardakların iç yüzeyinde kullanılan epoksi reçinelerdeki bileşikler de sıcak kahveyle çözünerek içeceğe geçebilir.
Medya haberlerinde sıkça rastlanan “Bu bardaklardan kahve içenler yandı” başlıklı haberler de bu tür kimyasal sızıntıları işaret ediyor.

Nasıl Bulaşır / Geçiş Mekanizması

• Sıcaklığın yükselmesi, malzemedeki bağları zayıflatır.
• Kimyasal bileşikler (örneğin BPA) moleküler seviyede yüzeye yakın polimer zincirlerinden ayrılarak içecek sıvısına karışabilir.
• Bu durum özellikle 80–100 °C sıcaklıkta, uzun süre bekletilen kahve/çay içeceklerinde daha olasıdır.

Kadınlarda ve Genel Sağlık Üzerinde Etkiler

• BPA ve bazı plastik katkıları hormon disruptörü olarak bilinir; östrojen benzeri etkiler gösterebilir.
• Uzun süreli maruziyet, üreme sistemi, tiroid fonksiyonu ve meme kanseri riskleriyle ilişkilendirilmiştir.
• Böbrek, karaciğer ve metabolik sistem üzerinde stres oluşturabilir.
• Hafif maruziyetlerde birikim etkisi önem kazanır.

Güvenli Bardak Seçmek İçin Öneriler

1. Cam ya da seramik: Kimyasal salınım riski çok düşüktür.
2. Paslanmaz çelik: Kaliteli iç kaplama olan modeller tercih edilmeli.
3. BPA- ve ftalat içermeyen plastik (PG, Tritan vb.) bardakları tercih edin.
4. “Mikrodalga / sıcak sıvı için uygun” ibaresi olan ürünleri seçin.
5. Kapak veya izolasyonlu bardaklarda iç astar malzemesini kontrol edin.
6. Sıcak içeceği bardakta uzun süre bekletmeyin.

Günlük Hayata Yansımalar

• Kahvenizi cam kupa ya da porselen fincanda içmek hem lezzeti korur hem sağlık riski azaltır.
• Tek kullanımlık plastik bardakları mümkün olduğunca kullanmayın.
• Termos kullanıyorsanız iç malzemesini metal veya BPA’sız kaplama olarak tercih edin.
• Çok sıcak içecekleri bardakta birkaç dakika soğuttuktan sonra tüketmek kimyasal geçişi azaltabilir.

Sık Sorulan Sorular (SSS)

1. BPA nedir ve neden kötü?
Bisfenol A (BPA), plastik üretiminde kullanılan bir kimyasal. Endokrin sistemi bozabilir, hormon dengelerini etkileyebilir.

2. Cam bardaklar tamamen güvenli mi?
Evet, cam bardaklar kimyasal salınım riski çok düşüktür. Fakat kaplaması olmayan ya da ısı şokuna dayanıklı camlar tercih edilmeli.

3. Termoslarda risk var mı?
Evet, termosların iç kaplaması plastik bazlı olabilir. Paslanmaz çelik iç yüzey tercih edilmeli.

4. Plastik bardakları soğuk içeceklerde kullanmak güvenli mi?
Soğuk içeceklerde kimyasal geçiş riski daha düşüktür, ancak BPA/ftalat içeren plastikler yine kaçınılmalıdır.

5. Kimyasal maruziyet belli olur mu?
Kısa sürede belirti vermeyebilir; uzun vadeli etkiler araştırmalarla ortaya konulmuştur.

Kaynakça
Sözcü. (2025, 22 Eylül). Bu bardaklardan kahve içenler yandı. Sözcü. https://www.sozcu.com.tr/bu-bardaklardan-kahve-icenler-yandi-p229941Sözcü