B.1.617.2 soyu olarak da bilinen Delta varyantı, Covid-19’a neden olan Sars-CoV-2 virüsünün yeni bir varyantı. İlk olarak geçen yıl Hindistan’da tespit edildi ve virüsün vücuttaki hücrelere girmek için kullandığı spike proteinini kodlayan gende mutasyonlar içeriyor. Delta varyantı İngiliz yani Alpha varyantından %50-60 oranında daha bulaşıcı.
Neden daha bulaşıcı?
Hastalığın bulaşıcılığını belirleyen en önemli etkenlerden biri viral yük, yani ne kadar virüsün sizde olduğu. Delta varyantı, enfekte kişilerde artan miktarda virüsün birikmesi gözlenmiş. Böylece diğer daha fazla virüs yayarak bireyleri enfekte ediyor.
Daha fazla varyant bekleyebilir miyiz?
Neredeyse kesinlikle evet. Delta varyantının Delta Plus olarak bilinen bir versiyonu zaten virologlar arasında endişe yarattı. Geçen hafta Hindistan’ın Maharashtra eyaletinde en az 22 vakada tespit edildi ve orijinal Delta varyantından daha bulaşıcı olabileceğinden şüpheleniliyor.
Ne kadar yaygın?
Haziran sonu itibariyle, en az 92 ülkede tanımlanmış ve özellikle düşük aşı oranları olan ülkelerde olmak üzere savunmasız kişilere bulaşma yeteneği ile Covid-19’a neden olan virüsün şimdiye kadarki “en uygun” varyantı olarak kabul ediliyor.
Daha mı tehlikeli?
Delta varyantının daha şiddetli hastalığa da yol açabileceğine dair bazı göstergeler var. İskoçya’da yapılan ve Lancet’te yayınlanan bir araştırma, bu varyanta sahip hastaların hastaneye yatış oranının Alpha varyantına sahip insanlardan yaklaşık yüzde 85 daha yüksek olduğunu buldu. Ancak hastaneye yatışlar ve ölümler arasındaki gecikme nedeniyle, Delta’nın diğer varyantlardan daha ölümcül olup olmadığını söylemek için yeterli veri yok. Araştırmada bu varyanta yakalanan insanların daha çok gençlerden olduğu tespit edildi. Özellikle 5 veya daha fazla komorbiditesi yani ek hastalığı olanlarda hastaneye yatış riski arttı.
Aşılar delta varyantına ne kadar etkili?
İngiltere Halk Sağlığı tarafından yapılan bir ön baskı çalışması, iki doz Pfizer-BioNTech aşısının ve iki doz AstraZeneca aşısının, Delta ile enfekte kişilerde hastaneye yatmayı önlemede sırasıyla yüzde 96 ve yüzde 92 etkili olduğunu buldu. Bu arada , tek doz AstraZeneca aşısı Delta’nın neden olduğu hastaneye yatışa karşı yalnızca yüzde 71 etkiliydi (tek doz Pfizer hala yüzde 94 etkiliydi) ve her iki aşıdan birinin tek atışlığı yalnızca yüzde 33,5 oranında etkiliydi.
Gamaleya Enstitüsü Direktör Yardımcısı Denis Logunov da Sputnik V aşısının Covid-19’un Delta mutasyonuna karşı etkinlik oranının yüzde yaklaşık 90 olduğunu duyurdu.
Aşılamanın etkinliklerine bakarak şunu söyleyebiliriz: Yeni delta mutasyonu, 2 doz aşılamanın az olduğu bölgelerde (ülkelerde) vakaların tekrar artmasına neden olabilir.
