Gizli narsistler, sessiz ve manipülatif davranışlarla çevremizde olabilir. Bu tehlikeli kişileri nasıl tanıyabileceğinizi öğrenin.
Narsisizm günümüzde sıkça karşılaşılan bir kavram haline geldi. İnsanlar, eski sevgililerinden patronlarına kadar pek çok kişiye bu etiketi yapıştırıyor. Ancak, tüm narsistler öyle kolayca fark edilebilecek kadar gösterişli olmayabilir. Araştırmalar, gizli narsistlerin de sosyal çevrelerimizde sessizce var olabileceğini gösteriyor.
Narsisistik kişilik bozukluğu, toplumun yaklaşık %5’ini etkiliyor. Bu kişiler genellikle kendilerini üstün hissederler, empati göstermezler ve sürekli olarak takdir edilmek isterler.
Ancak, son zamanlarda yapılan araştırmalar, narsisizmin yalnızca “gösterişli” türü olmadığını, daha gizli ve “savunmasız” bir türü de olduğunu ortaya koyuyor.
Bu narsistler, başkaları tarafından kolay fark edilmeyebilir.
Narsistlerin en belirgin özellikleri, genellikle aşağıdaki maddelerle tanımlanabilir:
- Aşırı Kendini Beğenmişlik: Narsistler, kendilerini başkalarından üstün görürler ve sürekli olarak hayranlık ve onay beklerler. Kendi başarılarını abartma eğilimindedirler.
- Empati Eksikliği: Narsistler, başkalarının duygularını ve ihtiyaçlarını anlamakta veya önemsemekte zorlanırlar. Genellikle başkalarının duygusal durumlarına karşı kayıtsızdırlar.
- Eleştiriye Tahammülsüzlük: Eleştirildiklerinde ya da eksik yanları gösterildiğinde, narsistler sert tepkiler verebilirler. Genellikle savunmacı ya da saldırgan bir tutum sergilerler.
- Manipülatif Davranışlar: Narsistler, başkalarını kendi çıkarları doğrultusunda yönlendirme eğilimindedirler. İnsanları kontrol etme veya manipüle etme konusunda oldukça ustadırlar.
- Bencillik ve Haklılık Duygusu: Narsistler, başkalarının sınırlarını veya ihtiyaçlarını dikkate almadan, her şeyin kendi çıkarlarına hizmet etmesi gerektiğine inanırlar. Özel ilgi veya ayrıcalıklı muamele görmeyi hak ettiklerini düşünürler.
- Fırsatçılık: Narsistler, ilişkilerini ve etkileşimlerini, yalnızca kendilerine fayda sağlayacak şekilde kullanmaya eğilimlidirler. Başkalarını kendi çıkarları için kullanabilirler.
- İlişkilerde Yüzeysel Yaklaşımlar: Derin ve samimi ilişkiler kurmakta zorlanırlar. Genellikle insanları statü veya fayda sağlayacak bir araç olarak görürler.
- Büyüklenmecilik Fantezileri: Narsistler, genellikle büyük başarılar, güç, güzellik ya da ideal aşk hakkında hayaller kurarlar. Bu fanteziler, onların gerçeklikle olan bağlarını zayıflatabilir.
Gizli Narsistleri Tanımanın Kırmızı Bayrakları
Gösterişli narsistler, genellikle kendilerini över, dikkat çekmeyi sever ve kibirli davranışlar sergilerler. Bu kişiler dışa dönük, sosyal becerilere sahip ve sağlıklı bir zihin yapısına sahiptir. Ancak, gizli narsistler tam tersidir. Kendilerini sürekli koruma altına almaya çalışırlar ve çok daha kırılgandırlar.
Savunmasız narsistler, eleştiriyi kabul edemez ve başarısızlık korkusuyla yaşarlar. Araştırmalar, bu kişilerin toplum içinde yeterince takdir görmediklerini düşündükleri için kendilerini geri çektiklerini gösteriyor. Bu da onlarda yüksek stres ve utanç duygularına yol açabilir.
Gizli Narsistler İş Hayatında Nasıl Davranır?
Gizli narsistler, iş ortamında da sinsice hareket edebilirler. Örneğin, bir toplantıda patronunuz sizi övdüğünde, narsist iş arkadaşınız yüzünüze karşı mutlu olduğunu söyleyebilir. Ancak, arkanızdan sizin katkılarınızı küçümseyebilir ve kendi rolünü abartarak anlatabilir. Bu tür manipülatif davranışlar, iş yerinde gerginlik yaratabilir.
İlişkilerde Gizli Narsistler
Romantik ilişkilerde de gizli narsistler sorun yaratabilir. Gösterişli narsistler sürekli daha iyisini ararken, savunmasız narsistler daha fazla ihtiyaç duyar ve kontrolcü olabilirler. İlişkilerde sık sık manipülasyon yaparak, sizi kendilerine bağımlı hale getirmeye çalışabilirler.
Narsistler Neden Empati Göstermez?
Araştırmalar, narsistlerin empati yeteneğine sahip olsalar da bu yeteneği çoğu zaman kullanmamayı tercih ettiklerini gösteriyor. Bir kişiyi manipüle etmek ya da ondan faydalanmak isteyen narsist, empatisini kapatabilir. Bu da onları tehlikeli yapar.
Gizli Narsistlerle Nasıl Başa Çıkılır?
Narsistler kişiliklerinin bir parçası olarak bu davranışları sergiledikleri için tedavi edilmesi zor olabilir. Ancak, narsistlerle başa çıkmanın bir yolu, onları empati göstermeye teşvik etmektir. Onlara, başkalarının bakış açısını anlamanın başarıya ulaşmada nasıl yardımcı olacağını anlatmak, bir yol olabilir. Ancak bu tür stratejiler, profesyonel destekle daha etkili olabilir.
Öne Çıkan Bulgular:
- Gizli narsistler, kendilerini savunmasız ve kırılgan gösterirken manipülatif davranabilirler.
- İş yerinde ve ilişkilerde gizli narsistler sinsice hareket eder, eleştiriyi kaldıramazlar.
- Narsistlerin empati yapma yetenekleri vardır, ancak genellikle bunu kullanmazlar.
- Gizli narsistlerle başa çıkmak zordur, ancak empatiyi teşvik etmek bir strateji olabilir.
Pratikte İnsanlara Nasıl Yardımcı Olur?
Bu bilgiler, çevrenizdeki gizli narsistleri tanımanıza ve onlarla daha sağlıklı bir şekilde başa çıkmanıza yardımcı olabilir. Gizli narsistler, sizi manipüle etmeye çalışsa da, onların bu davranışlarını fark etmek ve sınırlar koymak, hem iş hayatında hem de kişisel ilişkilerde daha güçlü olmanızı sağlar.
https://www.sciencefocus.com/science/how-to-spot-the-covert-narcissists-hiding-in-your-life