Yıllardan beri ne yediğimizi en ince ayrıntısına kadar sorgular olduk. Ama ne zaman ve ne sıklıkla yediğimizi çoğu zaman gözardı ettik. Hangi yiyecek yararlı, hangisi zararlı bir çok araştırma yapıldı. Ancak son zamanlarda “Sirkadiyen ritim” diye de bilinen vücudun biyolojik saati ile beslenme arasındaki ilişki araştırılmaya başlandı.
Diğer taraftan popülerliğindeki son yıllardaki artışa rağmen, oruç yüzyıllar öncesine dayanan ve birçok kültür ve dinlerde merkezi bir rol oynayan bir beslenme şeklidir. Son zamanlardaki yapılan araştırmalar ise sık sık yemenin değil, uzun süre aç kalmanın yani orucun sağlık üzerinde önemli etkisi olduğunu gösteriyor.
İşte araştırmalar ışığında oruç tutmanın 8 faydası:
1. İnsülin Direncini Azaltarak Kan Şekeri Kontrolünü Sağlar
Bazı çalışmalar, oruç tutmanın, özellikle şeker hastalığı riski taşıyanlar için faydalı olabilecek kan şekeri kontrolünü iyileştirebileceğini söylüyor.
Aslında, tip 2 diyabetli 10 kişiden birinde yapılan bir çalışma, kısa süreli aralıklı açlığın, kan şekeri seviyelerini önemli ölçüde azalttığını göstermiştir https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC5394735/
İnsülin direncinin azaltılması , vücudunuzun insüline duyarlılığını artırabilir, böylece glikozu kan dolaşımınızdan hücrelerinize daha verimli bir şekilde taşıyabilir. Orucun insülin direncini azalttığı bulunmuştur. https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/24993615
2. Enflamasyonla mücadele ederek kronik hastalıklara yakalanma riskini azaltır
Akut enflamasyon, enfeksiyonlarla mücadele etmek için kullanılan normal bir bağışıklık sistemi olsa da, kronik enflamasyonun sağlığınız için ciddi sonuçları olabilir.
Araştırmalar, enflamasyonun yani mikrobik olmayan iltihabın; kalp hastalığı, kanser ve romatoid artrit gibi kronik hastalıkların gelişiminde rol oynayabileceğini gösteriyor https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC3492709/
Bazı araştırmalar oruç tutmanın enflamasyonu azaltmaya yardımcı olduğunu ve daha sağlıklı yaşamı geliştirebileceğini söylüyor.
50 sağlıklı erişkin üzerinde yapılan bir çalışma, bir ay boyunca aralıklı açlığın, enflamasyon belirteçlerinin seviyelerini anlamlı derecede azalttığını göstermiş. https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/23244540
3. Tansiyon, Trigliseridler ve Kötü Kolesterolü azaltıyor
Kalp ve damar hastalıkları, dünya genelinde hala birinci ölüm nedeni olarak kabul edilir. Beslenme ve yaşam tarzınızı değiştirmek, kalp hastalığı riskinizi azaltmanın en etkili yollarından biridir.
Küçük bir çalışma, sekiz günlük oruç tutmanın “kötü” LDL kolesterol ve kan trigliserid düzeylerini sırasıyla yüzde 25 ve yüzde 32 azalttığını ortaya koydu. https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/20300080
110 obez erişkin üzerinde yapılan bir başka çalışma, tıbbi gözetim altında üç hafta boyunca aç kalmanın kan basıncını, ayrıca kan trigliseritlerini, toplam kolesterolü ve “kötü” LDL kolesterol seviyelerini önemli ölçüde azalttığını göstermiştir https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/17929537
4. Beyin İşlevini Artırabilir ve Nörodejeneratif Hastalıkları Önleyebilir
Araştırmalar çoğunlukla hayvan deneyleriyle sınırlı olsa da, bazı çalışmalar oruç tutmanın beyin sağlığı üzerinde güçlü bir etkisi olabileceğini ortaya çıkardı.
Farelerde yapılan bir çalışma, 11 ay boyunca aralıklı açlık uygulamasının hem beyin fonksiyonunu hem de beyin yapısını iyileştirdiğini göstermiştir . https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/23755298
Diğer hayvan çalışmaları, oruç tutmanın beyin sağlığını koruyabildiği ve bilişsel işlevi arttırmaya yardımcı olmak için sinir hücrelerinin oluşumunu artırabildiğini bildirmiştir. https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/11220789
5. Kalori alımını sınırlandırarak ve metabolizmayı artırarak kilo vermeye yardımcı olur
Araştırmalardan yapılan bir derlemede tüm gün oruç tutmanın vücut ağırlığını yüzde 9’a kadar azaltabileceği ve vücut yağını 12–24 hafta boyunca önemli ölçüde azalttığını gösterdi https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/26374764
Başka bir derlemede ise, 3-12 hafta boyunca aralıklarla aç kalmanın, sürekli kalori kısıtlaması kadar etkili olduğunu ve vücut ağırlığını ve yağ kütlesini sırasıyla % 8 ve% 16’ya kadar azaldığını göstermiştir https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/21410865
6. Büyüme Hormonu Salgısını Artırır
İnsan büyüme hormonu, sağlığınızın birçok yönü için merkezi bir hormonudur.
Bazı çalışmalar oruç tutmanın doğal olarak büyüme hormonu seviyelerini artırabileceğini buldu.
Bir çalışma, 24 saat boyunca oruç tutmanın büyüme hormonu seviyelerini anlamlı olarak arttırdığını göstermiştir https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/22386777
Dokuz erkekte yapılan bir başka küçük çalışma, sadece iki gün boyunca oruç tutmanın büyüme hormonunda 5 kat artışa yol açtığını buldu https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/1548337
7. Yaşlanmayı Geciktirebilir ve Ömrü Uzatabilir
Birçok hayvan deneyi, orucun ömrü uzatan etkileri üzerine umut verici sonuçlar buldu.
Bir çalışmada, her gün oruç tutan fareler, oruç tutmayan farelere göre% 83 daha uzun yaşadılar https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/7117847
8. Kanseri Önler ve Kemoterapinin Etkinliğini Artırabilir
Hayvan deneylerinde, oruç tutmanın kanser tedavisine ve kanserin önlenmesine faydalı olabileceği gösterildi.
Yapılan bir hayvan deneyinde oruç tutmanın tümör oluşumunu engellemeye yardımcı olduğunu bulundu. https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/11835290
Benzer şekilde başka bir çalışmada kanser hücrelerinin birkaç açlık döngüsüne maruz kalmasının, tümör büyümesini geciktirmede kemoterapi kadar etkili olduğu ve kemoterapi ilaçlarının kanser oluşumundaki etkinliğini arttırdığını gösterdi https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC3608686/
Cambridge Üniversitesi Hastanesi’nin Anesterzi ve Yoğun Bakım Danışmanı Dr. Razeen Mahroof, Ramazan döneminin dışında da oruç tutulacaksa 5:2 oruç diyetini uygulamak. Yani haftanın 5 günü sağlıklı bir şekilde beslenmek ve diğer 2 gün oruç tutmak.