Yeni bir araştırmada vücut sıcaklığının yaşam süresi üzerinde metabolik hızdan daha büyük bir etki yaptığı keşfedildi
Muhtemelen “hızlı yaşa, genç öl” ifadesini duymuşsunuzdur. Hızlı ve riskli yaşam tarzına sahip insanların sıklıkla kazalara karıştığı ve erken öldüğü gözleminden geliyor. Ancak biyolojide oldukça farklı bir kökene sahiptir. Metabolizma hızı yüksek (“hızlı yaşayan”) hayvanların, metabolizması yavaş olan hayvanlara göre daha erken ölme eğiliminde olduğu gözleminden gelir .
Bununla birlikte, belirli bir tür içinde, metabolizma ve yaşam süresi arasındaki bağlantı daha az açıktır. Genel olarak, daha düşük metabolik hızlara yol açan kalori kısıtlaması gibi daha uzun yaşam üreten müdahaleler, “hızlı yaşa, genç öl” fikriyle tutarlıdır. Yine de egzersiz metabolizmayı hızlandırıyor ama ortalama olarak insanları biraz daha uzun yaşatıyor gibi görünüyor.
Metabolizmanın yaşam süresi üzerindeki etkisini çözmekle ilgili bir sorun, metabolizmanın genellikle vücut sıcaklığındaki değişikliklerle bağlantılı olmasıdır. Genel olarak, düşük metabolik hızlar, düşük vücut ısısı ile ilişkilidir. Bu nedenle, kalori kısıtlaması altındaki fareler daha uzun yaşadığında, uzun ömürlerinin düşük metabolizmaları veya düşük vücut sıcaklıklarıyla bağlantılı olduğu açık değildir.
Bu çalışmada, araştırmacılar hangi faktörün daha önemli olduğunu belirlemeye çalışmak için metabolik hız ve vücut sıcaklığının zıt yönlerde hareket ettiği alışılmadık bir durumu kullandılar .
Fareler ve hamsterlar, termonötr bölgelerinin tepesinde yüksek sıcaklıklara maruz kaldıklarında, vücut sıcaklıkları yükselirken metabolizmaları düşer. Çalışmanın eş yazarlarından SIAT’tan Prof. John R. Speakman, “Kemirgenleri bu koşullara maruz bırakmanın yaşam sürelerini kısalttığını bulduk. Daha düşük metabolizma yaşamlarını uzatmadı, ancak daha yüksek sıcaklıklar kısalttı” dedi.
Bu çalışmada, araştırmacılar, yüksek sıcaklıklara maruz kalan fare ve hamsterların üzerine hava üflemek için küçük fanlar kullandılar. Bu onların metabolizmalarını etkilemedi , ancak vücut sıcaklığını daha da düşürdü. Bu durum, yüksek ortam sıcaklığının ömürleri üzerindeki etkisini tersine çevirdi.
Bu sonuçlara dayanarak, vücut ısısı, yaşam süresinin metabolik hızından çok daha önemli bir aracısı gibi görünmektedir. Bu nedenle belki de “hızlı yaşa genç öl” deyimini “soğuk yaşa, yaşlı öl” olarak değiştirmeliyiz.
Kaynak: https://www.nature.com/articles/s42255-022-00545-5
