Yeni bir araştırmaya göre, diyabet hastalarının diyetlerine antik tahıllar dahil edilmesi kan şekeri ve kolesterol seviyelerinde iyileşmelere yol açabilir. Araştırmacılar, bu tahılların, özellikle yulaf, kahverengi pirinç ve darı olmak üzere, tip 2 diyabetli bireyler üzerindeki sağlık sonuçları üzerinde olumlu etkileri olduğunu belirledi.
Araştırmanın Kapsamı ve Bulguları
Tip 2 diyabet hastalarının günlük diyetlerinde önemli bir yer tutan tahılların, düşük glisemik indekse sahip karbonhidrat kaynakları olarak tercih edilmesi gerektiği biliniyor. Bu bağlamda, eski tahılların sağlık üzerindeki etkilerine dair ilgi artmaktadır. Araştırma ekibi, tip 2 diyabet hastaları üzerinde antik tahılların faydalarını değerlendirmek üzere 29 randomize kontrollü deneyi inceledi. Bu tahıllar arasında yulaf, kahverengi pirinç, karabuğday, chia, İşayağı, arpa, Khorasan buğdayı ve darı bulunmaktadır.
Öne Çıkan Tahıllar ve Sağlık Üzerine Etkileri
Yapılan incelemeler sonucunda, özellikle yulafın kolesterol ve açlık kan şekeri seviyelerinde önemli iyileşmeler sağladığı tespit edildi. Kahverengi pirinç ise HbA1c ve vücut kitle indeksinde iyileşme gösterdi ancak diğer kan şekeri belirteçleri ve kolesterol seviyelerinde belirgin bir iyileşme sağlamadı. Darı, vücut ağırlığında belirgin faydalar sağlarken, dahil edilen çalışmalardaki diğer karmaşık faktörler sonuçları etkileyebilir.
Antik Tahılların Benzersiz Avantajları
Araştırmacılar, genetik modifikasyon içermeyen ve yüksek seviyede yararlı fitokimyasallar ile lifler içeren antik tahılların, diyabet hastaları için tercih edilen tahıllar olduğunu belirtiyor. Ancak, çalışmalar arası heterojenite, sınırlı örneklem büyüklükleri ve bazı deneylerin metodolojik kalitesinin suboptimal olması nedeniyle bu bulguların diyet önerileri formüle etmek için yeterli güçte olmadığına dikkat çekiliyor.
Sonuç ve Gelecek Araştırmalar
Araştırmacılar, tip 2 diyabet mellitusu etkilenen yetişkinlerde yulaf kullanımının lipid profili üzerinde iyileştireci etkiler sağlayabileceğini vurgulamaktadır. Antik tahılların diyabet sağlık sonuçları üzerindeki etkilerini daha iyi anlamak için daha fazla deneysel tasarım gerekmektedir.
Türkiye’den antik tahıl örnekleri:
- Bulgur: Bulgur, önceden pişirilmiş, kurutulmuş ve ince veya iri tanelere ayrılmış buğdaydan yapılan bir tahıl ürünüdür. Özellikle Türkiye ve Levant bölgesinde yaygındır. Tabouleh gibi salatalarda veya pilavlarda kullanılır.
- Siyez Buğdayı: Türkiye’nin Kastamonu bölgesine özgü olan siyez buğdayı, dünyanın en eski buğday türlerinden biridir ve yaklaşık 10.000 yıllık bir geçmişe sahiptir. Yüksek besin değeri ve kendine has lezzeti ile bilinir.
- Karakılçık Buğdayı: Anadolu’da yetiştirilen bir diğer antik buğday türüdür. Karakılçık, özellikle ekmek yapımında kullanılır ve rustik, aromatik bir tadı vardır.
- Anadolu Kavurga Buğdayı: Türkiye’nin çeşitli bölgelerinde yetişen geleneksel bir buğday çeşididir. Özellikle dayanıklılığı ve adaptasyon kabiliyeti ile ön plana çıkar.
Darı ve mısır arasındaki farklar
Darı ve mısır, farklı bitki türlerine ait olan tahıllardır ve birbirlerinden çeşitli özelliklerle ayrılırlar. İşte darı ve mısır arasındaki temel farklar:
- Botanik Aile:
- Darı: Genellikle Poaceae familyasına ait olan çeşitli türleri kapsar. Darı, küçük taneli ve çoğunlukla tropikal iklimlerde yetişen bir tahıl türüdür.
- Mısır: Zea mays olarak bilinen ve Poaceae familyasına ait olan mısır, genellikle büyük taneleri ve salkımlı yapısıyla tanınır. Mısır, daha çok ılıman iklimlerde yetişir.
- Tane Boyutu ve Yapısı:
- Darı: Darının taneleri genellikle küçük ve yuvarlaktır. Çeşitli renklerde olabilirler (sarı, kırmızı, gri).
- Mısır: Mısır taneleri büyük, sert ve genellikle sarı renklidir. Taneler sıkı bir şekilde sıralar halinde büyür.
- Kullanım Alanları:
- Darı: Darı, gluten içermez ve genellikle un yapımında, hayvan yemi olarak veya bira yapımında kullanılır. Aynı zamanda bazı bölgelerde ana gıda maddesi olarak tüketilir.
- Mısır: Mısır çok yönlü bir tahıldır ve hem insan gıdası olarak (mısır unu, mısır gevreği, patlamış mısır) hem de hayvan yemi olarak kullanılır. Ayrıca, biyoetanol üretiminde de önemli bir rol oynar.
- Besin Değeri:
- Darı: Yüksek miktarda magnezyum, fosfor, manganez ve B vitaminleri içerir. Ayrıca lif bakımından zengindir.
- Mısır: Mısır, A vitamini (beta-karoten formunda), B vitaminleri ve esansiyel yağ asitleri açısından iyi bir kaynaktır. Lif ve protein içeriği darıya göre daha düşük olabilir.
Her iki tahıl da dünya genelinde önemli besin kaynakları arasında yer alır, ancak yetiştirildikleri iklim koşulları, kullanım alanları ve besin içerikleri açısından farklılıklar gösterirler.
KAYNAK:
https://www.sciencedirect.com/science/article/pii/S0939475324000929