GLP-1 İlaçları (Yeni zayıflama ilaçları) ve Tiroid Sağlığı: Kimler İçin Güvenli?
Glukagon benzeri peptit-1 reseptör agonistleri (GLP-1 RA), diyabet ve obezite tedavisinde son yıllarda popüler hale geldi. Ancak, tiroid rahatsızlığı olan bireyler bu ilaçları kullanabilir mi? Bu soruya yanıt verirken, hastanın kişisel veya ailesel sağlık geçmişi önem kazanıyor.
Tiroid Sorunları ve GLP-1 İlaçları: Bilmeniz Gerekenler
Tiroid hastalıkları; hipotiroidi (tiroidin yavaş çalışması), hipertiroidi (aşırı çalışması), nodüller ve guatr gibi durumları içerir. GLP-1 ilaçlarının bu hastalıklarla ilişkisi, özellikle geçmişte yapılan hayvan çalışmaları nedeniyle bazı endişelere yol açmıştır. Bu çalışmalarda, GLP-1 ilaçlarının tiroid C hücrelerinde değişimlere yol açabileceği gözlemlenmiştir. Ancak bu risk, özellikle genetik bir sendrom olan MEN2 (multipl endokrin neoplazi tip 2) veya medüller tiroid kanseri (MTC) hikayesi olan bireyler için geçerlidir.
Unutulmamalıdır ki, medüller tiroid kanseri oldukça nadir bir durumdur ve tiroid kanserlerinin sadece %3-5’ini oluşturur. Daha yaygın olan papiller tiroid kanseri gibi diğer tiroid kanser türleri için bu ilaçların bir sakıncası bulunmamaktadır.
Önemli Bulgular: GLP-1 İlaçları Riskli mi?
- Kişisel ve Aile Geçmişi Önemli: Tiroid kanseri veya MEN2 sendromu geçmişi olmayan bireyler için GLP-1 ilaçlarının riskleri düşük kabul edilmektedir.
- Hayvan Çalışmaları İnsanlar İçin Geçerli Değil: GLP-1 ilaçlarının tiroid kanseri riskini artırdığına dair kanıtlar sadece hayvan çalışmalarıyla sınırlıdır. İnsanlarda, bu riskin net bir şekilde gösterilemediği vurgulanmaktadır.
- Doz ve Süre Etkili: Hayvanlardaki tiroid tümörlerine yol açan dozlar, insanlara verilen dozlardan 8-60 kat daha yüksektir.
GLP-1 İlaçlarının Diğer Yan Etkileri: Pankreas ve Safra Kesesi
GLP-1 ilaçlarıyla ilişkili diğer önemli noktalar:
- Pankreatit Riski: Alkol veya ilaç kaynaklı pankreatit hikayesi olan bireylerde bu ilaçlar önerilmez. Ancak safra taşı kaynaklı pankreatit geçirmiş ve safra kesesi alınmış bireyler için doktor onayıyla kullanılabilir.
- Safra Kesesi Sorunları: GLP-1 ilaçları safra taşı riskini artırabilir. Bu nedenle safra taşı geçmişi olan bireyler dikkatli olmalıdır.
- Gastroparezi ve Kabızlık: Mide boşalmasının yavaşladığı gastroparezi veya şiddetli kabızlık yaşayan bireylerde ilaç toleransı düşebilir.
Henüz yorum yapılmadı.