Mangal bazen daha sağlıklı bir pişirme tarzı olarak tanıtılır. Kızartma gibi uzun süredir son derece sağlıksız kabul edilen pişirme yöntemleriyle karşılaştırıldığında, ızgara yapmak daha yağsız et anlamına geliyor.
Mangal/Barbekü, yağ alımını azaltmanın yanı sıra, yemeklik yağ ısıtıldığında oluşan tehlikeli bileşiklere maruz kalmayı sınırlayabilir. Genellikle barbekü açık havada yapılır, bu da normalde iç mekan hava kalitesini etkilemeyeceği anlamına gelir.
Tüm bu faydalarına rağmen, etleri açık ateşte pişirmek konusunda bazı ciddi endişeler var. Bu endişelerin en büyüğü de kanser.
Barbekü Kanser Riskini Nasıl Artırabilir?
Et açık alevde ısıtıldığında, iki takım kanserojen bileşik oluşma potansiyeli vardır. Kreatin, vücut geliştiriciler tarafından kullanılan ve kas ve performans artırıcı etkisi olan, ette bulunan organik bir asittir. Dezavantajı, ısıtıldığında kansere neden olan heterosiklik aminlere (HCA) dönüşmesidir.
Diğer kanserojen bileşik, pişirilen etten gelen yağ, sıcak kömürlerin üzerine damladığında ortaya çıkar. Yanan yağ, dumanda polisiklik aromatik hidrokarbonlar (PAH’ler) olarak yükselir ve ete yapışır.
Bu noktada, yukarıdaki kimyasalların hiçbirinin insanlarda kansere neden olduğu kanıtlanmadığını belirtmek önemli. Laboratuvar hayvanlarında, insanların tüketebileceğinden daha yüksek dozlarda kansere neden oldular. Izgara et alımı ile kolorektal adenom olarak bilinen kolon kanserinin öncüsü arasında da bir ilişki olduğunu da biliyoruz.
Mangalda Etin Kanser Riskini Nasıl Azaltırsınız?
Bazı uzmanların önerdiği ilk adım, PAH’ların oluşma riski göz önüne alındığında, bir pişirme yakıtı olarak kömürden kaçınmaktır. Kömürün kansere neden olma olasılığının diğer pişirme yakıtlarından daha fazla olduğuna dair bir kanıt olmadığı göz önüne alındığında, ızgara aşçıları kanser riskini azaltmak için önerilen diğer iki yöntemden birini denemek isteyebilir:
Marinasyon
Etin marine edilmesinin, lezzetten daha fazla yararı var. Marinasyon, ızgara etlerden kaynaklanan kanser riskini azaltıyor gibi görünüyor. Bir araştırmaya göre etin ızgaradan en az 20 dakika önce marine edilmesinin kanserojen bileşik konsantrasyonunu yüzde 72 oranında azalttığını buldu. Marinatların sağlığa faydalarına katkıda bulunan bir faktör, güçlü antioksidanlar içeren bitkilerin varlığı olabilir. Eti marine etmek için sirke, baharatları kullanabilirsiniz.
Mikrodalga
Eti ızgaradan önce mikrodalgada/veya fırında pişirerek yağın bir kısmını azaltmak mümkündür. Yağ, barbekü alevlenmesine neden olan ve PAH’ları oluşturan şeydir. Mikrodalga, etin alev üzerinde harcaması gereken süreyi de azaltır. Daha az zaman, kanserojenlere daha az maruz kalma anlamına gelir.
Yağsız et
Izgara et tüketiminden kaynaklanan kanser riski, daha yağsız kesimlerle azaltılabilir.
Izgarayı Temizle
Izgarada kömürleşmiş pisliklerin birikmesi bazı bileşiklerin yiyeceğe geçmesine neden olabilir. Tehlike, her pişirme seansında ızgaraların kapsamlı bir şekilde temizlenmesiyle sınırlandırılabilir.
Etler küçük, ızgarada sürekli çevir
Amaç etin aleve ve dumana daha az matruz bırakılmasıdır. Etin küçük parçalarda daha hızlı pişmesi alev ve duman süresini azaltır. Ayrıca etin sürekli çevrilmesiyle daha hızlı pişeceğinden yine zaman kısalır.
Son not: Orta pişmiş eti, yeşilliklerle yerseniz kanser riskini de azaltabilirsiniz.
